Rượu vang Ý

06/10/2019 | 421 lượt xem

Cùng với Pháp, Ý là quốc gia vang danh trong ngành sản suất rượu vang trên thế giới. Với bề dày lịch sử của mình, những chai rượu vang Ý là loại thức uống không chỉ những người yêu vang yêu thích. Rượu vang Ý còn được đánh giá cao bởi những nhà phê bình và nghiên cứu về vang.

Lịch sử rượu vang Ý

Mặc dù những cây nho đã được canh tác từ những giống nho hoang dã Vitis vinifera trong hàng thiên niên kỷ. Quá trình sản xuất rượu vang đã xuất hiện từ rất lâu chứ không phải đến khi bị người Hy Lạp xâm chiếm làm thuộc địa. Nghề trồng nho đã xuất hiện tại Sicily và phía nam nước Ý trong thời kỳ Mycenae, Hy Lạp cổ đại. và cũng đã được phát triển trong thời kỳ mở rộng thuộc địa khoảng những năm 800 trước công nguyên. Sự kiện xảy ra khi người La Mã đánh bại người Carthage (được công nhận là những bậc thầy làm rượu vang) trong thế kỷ thứ II trước công nguyên, ngành công nghiệp sản xuất rượu vang ý bắt đầu phát triển mạnh. Mở rộng hơn, những điền trang phát triển nhanh chóng ở nhiều vùng ven biển và lan rộng đến mức vào năm 92 của Công Nguyên, hoàng đế Domitian đã phải phá hủy một lượng lớn vướn nho để lấy đất cho sản xuất lương thực

Tùy thuộc vào mỗi niên vụ, rượu vang Ý hiện đại là nhà sản xuất rượu vang lớn nhất hoặc thứ hai trên thế giới. Năm 2005, sản lượng rượu vang Ý chiếm khoảng 20% tổng sản lượng toàn cầu. Đứng thứ hai chỉ sau Pháp (đạt 26%). Trong cùng năm đó, thị phần tiêu thụ của Ý tính theo đồng đô-la nhập khẩu và Mỹ là 32%, Úc là 24% và Pháp là 20%. Cùng với nước Úc, thị phần tiêu thụ rượu vang tại Ý đã tăng mạnh trong những năm gần đây.

Ý là một trong số những quốc gia lâu đời nhất về sản xuất rượu vang trên thế giới, và thương hiệu rượu vang Ý như Moscato d’Asti, Chianti, Amarone và Prosecco cùng sự đa dạng trong những giống nho bản địa, lai tạo cũng như phong cách rượu vang.

Theo thống kê, nước Ý đã sản xuất khoảng 4 tỉ – 5 tỉ lít mỗi năm và chiếm khoảng 1/3 sản lượng rượu vang trên toàn, tiếp sau là Pháp và Tây Ban Nha. Sự hiện diện của rượu vang Ý có mặt khắp nơi trên thế giới và rất phổ biến tại Ý. Người Italy được xếp hạng thứ 5 về tiêu thụ rượu vang với 42 lít/người.

Người định cư Etruscan và Hy Lạp đã sản xuất rượu vang tại Ý trước khi người La Mã bắt đầu xây dựng những vườn nho của riêng họ vào thế kỷ thứ II TCN. Quy trình canh tác nho và sản xuất rượu vang đã phát triển một cách có hệ thống. Đây là sự mở đầu cho quá trình sản xuất đại trà và kỹ thuật lưu trữ rượu vang trong thùng gỗ và đóng chai.

Các giống nho phổ biến ở Ý:

Nho Nebbiolo: Giống nho cao quý nhất của Ý, tạo ra loại rượu vang ý Barolo và Barbaresco nổi tiếng trên thế giới, rượu vang được biết đến do sự tinh tế, hương thơm của nấm rừng, kẹo mềm, hoa hồng và nhựa thuốc lá.
Nho Montepulciano: Rượu vang Ý ngon làm từ dòng nho này sở hữu hương vị trái cây, êm dịu, vị chua thanh, vị chát nhẹ.
Nho Barbela: giống nho sản xuất rượu vang đỏ được trồng nhiều nhất ở Piedmont, nổi tiếng nhất tại Asti và Alba. Barolo và Barbera mang hương thơm trái cây nhẹ nhàng, màu tối, vị chua thanh.
Nho Corvina: Là giống nho chính tạo ra loại rượu vang ý đắt tiền nổi tiếng của: Valpolicella và Amarone. Sau khi nho được sấy khô, Amarone tinh tế, sẫm và hương trái cây quyến rũ. Một số loại Amarone có thể để được hơn 40 năm.
Nho Nero d’avola: Hầu như không được biết đến trên thị trường quốc tế cho đến những năm gần đây, những giống nho bản xứ của Sicily đang giành lại sự chú ý vì rượu vang ngon mang hương vị mạnh mẽ, màu đen.
Nho Sagrantino: Là giống nho bản địa tại Umbria, chỉ được trồng trên diện tích 250 hecta nhưng rượu vang ý nổi tiếng trên toàn thế giới. Màu tía đen, hương thơm trái cây, vị chát khô, có thể để trong nhiều năm.
Nho Moscato: Giống nho trồng chủ yếu ở Piedmont, sản xuất ra loại vang nổ ngon nhẹ nhàng (frizzante), Moscato d’Asti ngọt Pinot Grigio mang đặc trưng thanh khiết, trong lành.
Nho Prosecco: Cho ra đời dòng vang sủi bọt dễ uống, đậm đà hương vị trái cây

Những vùng rượu vang Ý

Thung lũng Aosta
Piemonte: Alta Langa, Asti, Barbaresco, Barbera d’Asti, Barbera del Monferrato superiore, Barolo, Brachetto d’Acqui, Dolcetto di Diano d’Alba, Dolcetto di Dogliani (ngắn gọn Dogliani), Dolcetto di Ovada Superiore (ngắn gọn Ovada), Erbaluce di Caluso, Gattinara, Gavi, Ghemme, Roero, Ruchè di Castagnole Monferrato.
Liguria
Lombardia: Franciacorta, Oltrepò Pavese metodo classico, Scanzo oder Moscato di Scanzo, Sforzato di Valtellina oder Sfursat di Valtellina, Valtellina Superiore.
Trentino-Alto Adige/Südtirol
Friuli-Venezia Giulia: Colli Orientali del Friuli Picolit, Lison, Ramandolo, Rosazzo
Veneto: Amarone della Valpolicella, Bagnoli Friularo oder Friularo di Bagnoli, Bardolino Superiore, Colli di Conegliano, Colli Euganei Fior d’Arancio oder Fior d’Arancio Colli Euganei, Lison, Montello Rosso oder Montello, Piave Malanotte hay Malanotte del Piave, Colli Asolani-Prosecco oder Asolo-Prosecco, Conegliano Valdobbiadene-Prosecco oder Conegliano-Prosecco hay Valdobbiadene Prosecco, Recioto della Valpolicella, Recioto di Gambellara, Recioto di Soave, Soave Superiore
Emilia-Romagna: Romagna Albana, Colli Bolognesi Classico Pignoletto.
Tuscany: Brunello di Montalcino, Carmignano, Chianti (DOCG), Chianti classico (DOCG), Elba Aleatico Passito, Montecucco Sangiovese, Morellino di Scansano, Suvereto, Val di Cornia Rosso, Vernaccia di San Gimignano, Vino Nobile di Montepulciano.
Marche: Cònero, Castelli di Jesi Verdicchio Riserva, Offida, Verdicchio di Matelica Riserva, Vernaccia di Serrapetrona.
Umbria: Montefalco Sagrantino, Torgiano Rosso Riserva
Lazio: Cannellino di Frascati, Cesanese del Piglio, Frascati Superiore.
Sardinia: Vermentino di Gallura
Abruzzo: Montepulciano d’Abruzzo Colline Teramane, một khu vực trong vùng Montepulciano d’Abruzzo
Molise
Campania: Aglianico del Taburno, Fiano di Avellino, Taurasi, Greco di Tufo.
Basilicata: Aglianico del Vulture Superiore
Puglia: Castel del Monte Bombino Nero, Castel del Monte Nero di Troia Riserva, Castel del Monte Rosso Riserva,
Calabria: Primitivo di Manduria Dolce Naturale
Sicily: Cerasuolo di Vittoria

Cách phân loại rượu vang Ý

DOCG (Denominazione di Origine Controllata Garantita): Rượu vang chất lượng tuyệt hảo. Rượu vang Ý DOCG là cấp độ cao nhất trong bảng đánh giá về chất lượng của vang. Đây là những loại rượu vang hảo hạng nhất được đánh giá là khá cao cấp và chất lượng. Đây là dòng vang tuân thủ quy định chặt chẽ nhất của hệ thống DOC của chính phủ. Chúng là những loại vang đạt và giữ vững cấp độ DOC ít nhất trong 5 năm liền. Điều đặc biệt nhất đó là những chai DOCG không bao giờ được bán trong chai quá 5 lít. Hiện nay trên toàn bộ Italia chỉ có 73 nhãn rượu và khu vực được cấp chứng chỉ DOCG.
DOC (Denominazione di Origine Controllata): Rượu vang có nguồn gốc được xác định. Cấp bậc vang DOC là hệ thống phân cấp vang truyền thống của Ý. Đây được xem là cấp độ khá quan trọng trong việc đánh giá tiêu chuẩn và chất lượng của vang. Để đạt được cấp độ DOC này, vang phải tuân thủ những quy định nghiêm ngặt sau đây.
– Tiêu chuẩn về giống nho sử dụng: Những giống nho để sản xuất rượu DOC là những giống nho nhất đinh, phù hợp với quy định của chính phủ. Nếu có pha trộn thì tỉ lệ pha trộn cũng phải tuân theo quy định của chính phủ. Tất cả về giống nho đều được kiểm soát khá nghiêm ngặt.
Sản lượng nho khi thu hoạch: Nho được dùng để làm rượu DOC được quy định chặt chẽ về sản lượng. Các loại nho khi thu hoạch phải đạt một mức sản lượng tối thiểu theo quy định, vói tiêu chuẩn chất lượng của nho. Điều này đảm bảo chất lượng của mỗi trái nho làm rượu DOC là những trái nho tốt nhất.
– Tiêu chuẩn về thời gian ngâm ủ: Đây cũng là tiêu chuẩn bắt buộc và khá quan trọng mà những người làm vang phải tuân theo của các nhà sản xuất vang DOC. Rượu vang muốn đạt tiêu chuẩn DOC phải được ngâm ủ dưới hầm, trong thùng gỗ sồi, ủ trong chai bao lâu. Tất cả những điều này đều được chính phủ Ý quy đinh rất rõ ràng. Không đáp ứng được tiêu chuẩn này sẽ không được cấp chứng chỉ DOC.
IGT (Indicazione Geografica Tipica): Rượu vang vùng. Những chai rượu vang Ý I.G.T có thể hiểu tương tự với những chai rượu vang Pháp Vin De Pays thơm ngon. Thông thường, các chai rượu vang này thường chỉ được sản xuất ở những vùng đất sản xuất vang nhất định. Đây là những chai vang được sản xuất với phương pháp mới, được cải tiến bởi máy móc thiết bị cao cấp hiện đại để đem đến những chai vang với hương vị chất lượng. Loại rượu này có phẩm chất rất tốt nhưng không tuân theo luật lệ của hệ thống DOC. Những chai vang vùng Tuscany là dòng sản phẩm nổi tiếng nhất của dòng vang Ý I.G.T.
VDT (Vino da Tovola): Rượu vang bàn được biết đến là loại cấp độ đầu tiên và thấp nhất về rượu vang Ý. Được biết đến là loại rượu phổ thông, có thể sử dụng hàng ngày ở trong các bữa ăn của gia đình. Đây là loại rượu vang khá đại trà, chỉ cần được sản xuất tại Ý và đạt tiêu chuẩn an toàn của chính phủ. Hội tụ những yêu cầu này, rượu vang đều được xếp vào cấp độ sơ khai này. Những năm 1970-1980 đây là loại rượu vang Ý phổ biến xuất đi khắp thế giới.

>> Tham khảo thông tin về các sản phẩm rượu vang Ý tại đây: Bộ sưu tập rượu vang Ý