Rượu vang Pháp

Nói đến rượu vang, chắc chắn quốc gia đầu tiên chúng ta nhắc đến là Pháp. Pháp không chỉ nổi tiếng nhất trên thế giới về sản xuất rượu vang, nơi xuất xứ của những chai rượu vang thượng hạng, mà nền văn hóa rượu vang của họ cũng vô cùng phong phú và giàu tính lịch sử. Rượu vang Pháp nổi tiếng đến mức hầu như mọi nhà sản xuất từ khắp nơi trên thế giới đều tìm thấy ý tưởng, cảm hứng và động lực từ các loại rượu vang của họ.

Lịch sử rượu vang Pháp

Lịch sử rượu vang Pháp trải dài ít nhất 2600 năm, khi người Phocaea thành lập thành phố Massalia vào thế kỷ 6 TCN, có khả năng nghề trồng nho đã tồn tại từ sớm hơn nhiều. Người La Mã đã phổ biến nghề trồng nho ra khắp vùng đất mà họ gọi là xứ Gaul, họ đã khuyến khích trồng nho tại các khu vực sau này đã trở thành các vùng rượu vang nổi tiếng như Bordeaux, Burgundy, Alsace, Champagne, Languedoc, Loire Valley và Rhone.

Trong quá trình lịch sử của mình, ngành công nghiệp rượu vang Pháp đã bị ảnh hưởng và được thúc đẩy bởi các lợi ích thương mại sinh lợi từ thị trường Anh quốc và thương nhân người Hà Lan. Trước Cách mạng Pháp, Giáo hội Công giáo là một trong những tổ chức sở hữu số lượng vườn nho lớn nhất Pháp, đặc biệt là tại các vùng như Champagne và Burgundy, đây là các vùng đã tạo nên khái niệm terroir cho ngành sản xuất rượu vang. Được sự hỗ trợ từ các ảnh hưởng bên ngoài và nội bộ, ngành công nghiệp rượu vang Pháp đã trở thành hình mẫu cho ngành công nghiệp rượu vang thế giới, với nhiều loại rượu vang của Pháp được coi là chuẩn mực cho phong cách đặc biệt của họ. Cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 ngành trồng nho và làm rượu vang đã có những thay đổi đáng kể, thị trường toàn cầu đã thay đổi và nổi lên sự cạnh tranh từ các vùng trồng nho khác ở châu Âu như Ý và Tây Ban Nha, cũng như các nhà sản xuất rượu vang ở Tân Thế giới mới nổi như California, Úc và Nam Mỹ.

Rượu vang Pháp

Rượu vang (tiếng Pháp: vin) là loại đồ uống có cồn phổ biến tại Pháp, nghề trồng nho và làm rượu vang (viticulture) cũng là một phần quan trọng của nền nông nghiệp Pháp. Với nhiều nhãn hiệu rượu vang nổi tiếng, Pháp nước giữ thị phần nhiều nhất trong lĩnh vực xuất khẩu rượu vang trên thế giới và tạo nên thương hiệu truyền thống trứ danh.

Với khối lượng từ 50 đến 60 triệu hectoliters mỗi năm (1 hl=100 lít), hay 7-8 tỷ chai. Pháp là một trong những nhà sản xuất rượu vang lớn nhất trên thế giới. Những dấu vết lịch sử cho thấy, rượu vang Pháp xuất hiện vào thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên, với nhiều vùng rượu vang của Pháp ghi nhận lịch sử làm rượu của họ từ thời La Mã. Các loại rượu vang được sản xuất đa dạng chủng loại. Từ ​​các loại rượu cao cấp đắt tiền được bán trên thị trường cho tới những loại rượu vang bình dân chỉ được thấy ở Pháp như rượu Margnat trong giai đoạn hậu chiến tranh thế giới thứ hai.

Hai khái niệm chính của các loại rượu vang cao cấp ở Pháp là khái niệm “terroir” – thứ góp phần tạo ra phong cách rượu vang. Với mỗi nơi trồng nho khác nhau và rượu vang được sản xuất sẽ cho ra hương vị và đặc tính khác biệt. Khái niệm thứ hai cần quan tâm là hệ thống “nhãn hiệu nguồn gốc có kiểm định” – Appellation d’origine contrôlée (AOC). Các quy tắc về rượu vang xác định chặt chẽ những giống nho và quá trình sản xuất rượu vang nào được chấp nhận để phân hạng trong hàng trăm tên gọi của Pháp được xác định về mặt địa lý, có thể bao gồm toàn bộ các vùng, từng ngôi làng hoặc ngay cả những vườn nho cụ thể.

Pháp là nơi có nguồn gốc của nhiều giống nho phổ biến đang được trồng trên toàn thế giới (Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Pinot Noir, Sauvignon Blanc, Syrah..) Cũng như các phương thức sản xuất và phong cách rượu vang đang được sản xuất tại các quốc gia khác trên thế giới.

Các vùng trồng nho và làm rượu vang chính của Pháp

Terroir (ruộng nho) là khái niệm dùng để chỉ vùng đất nơi trồng nho, nguyên liệu để làm rượu vang. Terroir có ý nghĩa quyết định đối với chất lượng rượu vang và chúng được ghi chú rất rõ ràng trên nhãn rượu. Dựa vào terroir người ta có thể xác định giống nho (cépage) của loại nho làm rượu cũng như các yếu tố khác ảnh hưởng tới chất lượng rượu.

Đơn vị trồng nho lớn hơn terroir là vignoble (vùng trồng nho). Một vignoble có thể bao gồm nhiều terroir khác nhau với chất lượng nho và rượu sản xuất ra khác nhau. Trên lãnh thổ nước Pháp có 14 vignoble chính, trong đó lớn nhất là vùng trồng nho Languedoc ở Tây Nam nước Pháp. Ngoài ra Pháp còn một số vùng trồng nho nhỏ ở Lyon, Bugey, Lorraine và Île-de-France. Danh sách cụ thể 14 vùng trồng nho gồm:

  1. Vùng trồng nho Alsace: Sản phẩm chủ yếu là rượu vang trắng với các cánh đồng nho nằm ở bờ Đông sông Rhine sát biên giới với Đức.
  2. Vùng trồng nho Beaujolais: Nằm gần thung lũng sông Rhône, sản phẩm chủ yếu của vùng là rượu vang đỏ.
  3. Vùng trồng nho Bordeaux: Vùng trồng nho nổi tiếng của Pháp nằm sát bờ Đại Tây Dương với sản phẩm chính là rượu vang đỏ. Là thủ đô ngành công nghiệp rượu vang thế giới, thành phố cảng miền Tây Nam nước Pháp – Bordeaux sở hữu rất nhiều ngôi làng rượu vang nổi tiếng như Pessac-Léognan, Entre-Deux-Mers, Sauternes và Barsac.
  4. Vùng trồng nho Bourgogne: Vùng trồng nho nằm ở phía Đông nước Pháp với sản phẩm chính là vang đỏ và vang trắng. Cùng với Bordeaux, đây là vùng trồng nho lớn nổi tiếng với chất lượng rượu hàng đầu của Pháp.
  5. Vùng trồng nho Champagne: Sản phẩm là loại vang nổ đặc trưng – sâm-panh (champagne), tên gọi chỉ được dùng duy nhất cho các loại vang nổ sản xuất từ vùng này.
  6. Vùng trồng nho Corse
  7. Vùng trồng nho Jura
  8. Vùng trồng nho Languedoc và Roussillon: Hai vùng trồng nho phía Nam nước Pháp với diện tích lớn nhất trong số 14 vùng. Đây là nơi chuyên sản xuất các loại vang bình dân với đủ loại đỏ, hồng và trắng.
  9. Vùng trồng nho Provence
  10. Vùng trồng nho Savoie
  11. Vùng trồng nho Sud-Ouest
  12. Vùng trồng nho Val-de-Loire
  13. Vùng trồng nho thung lũng sông Rhône

Cách phân loại rượu vang Pháp

Appellation (cách gọi tên) là khái niệm dùng để chỉ cách phân loại rượu vang bằng tên gọi và thứ hạng dựa theo terroir, cépage và các yếu tố khác. Cách gọi tên rượu vang được Pháp luật hóa vào ngày 1 tháng 8 năm 1905. Cơ quan chịu trách nhiệm quản lý appellation của Pháp là INAO trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Thủy sản (Ministère de l’agriculture et de la pêche). Hiện nay hệ thống gọi tên này cũng được thay đổi cho phù hợp với hệ thống gọi tên chung của Liên minh châu Âu. Dựa theo chất lượng rượu và nguồn gốc nho, rượu vang có thể được chia thành:

  • Vin de table (rượu vang thường)
  • Vin de table des pays de l’Union Européenne (rượu vang thường có nguồn gốc châu Âu): Rượu làm từ nước nho được pha trộn bởi nhiều loại nho châu Âu.
  • Vin de table de France (rượu vang thường có nguồn gốc Pháp): Rượu làm từ nước nho được pha trộn bởi nhiều loại nho Pháp.
  • Vin de pays (rượu vang thường địa phương): Rượu làm từ nước nho được pha trộn bởi nho có xuất sức từ một vùng nhất định trên nước Pháp.
  • VQPRD (Vins de Qualité Produits dans une Région Délimitée) – Vang chất lượng được sản xuất tại một vùng có giới hạn
  • AOVDQS (Appellation d’Origine Vin Délimité de Qualité Supérieure) – Vang chất lượng cao được sản xuất tại một vùng có giới hạn: Rượu vang chất lượng cao được sản xuất từ nho có nguồn gốc tại một vùng trồng nho nhất định. AOVDQS là cơ sở để phân loại theo AOC.
  • AOC (Appellation d’Origine Contrôlée – Nhãn hiệu có nguồn gốc được kiểm định): Rượu có nhãn hiệu cụ thể với uy tín và chất lượng cao, được phân loại và kiểm tra thường xuyên. Đây là cách gọi tên quan trọng nhất đối với hệ thống tên gọi rượu vang của Pháp.
    – AOC có thể được chia theo các vùng trồng nho lớn (AOC Bordeaux, Bourgogne, Alsace, Beaujolais…), các vùng trồng nho nhỏ (AOC Coteaux du Tricastin, Côtes du Forez, Médoc…) hoặc các cánh đồng nho cụ thể (AOC Chablis, Margaux, l’Étoile, Cassis…). Tùy theo từng vùng, AOC lại được chia thành các cấp bậc khác nhau dựa trên cách phân loại của từng vùng, ví dụ ở Bordeaux người ta sử dụng Hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855. Các AOC được các ủy ban địa phương của INAO quản lý rất chặt chẽ với giới hạn về số lượng rượu sản xuất, diện tích trồng trọt, khí hậu, giống nho, loại gỗ làm thùng cất rượu và nhiều yếu tố khác.

>> Tham khảo thông tin về các sản phẩm rượu vang Pháp tại đây: Bộ sưu tập rượu vang Pháp

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *